CÔNG TẮC ĐIỆN LÀ GÌ? PHÂN LOẠI CÔNG TẮC VÀ CÔNG TẮC ĐIỆN DÂN DỤNG HIỆN NAY

Công tắc điện được xem là một trong những thiết kế thông minh để giúp chúng ta có thể điều khiển được các thiết bị các trong không gian của ,ình như đèn, quạt,...Các mẫu, loại công tắc hiện nay hầu như có thể đắp ứng được hết các yêu cầu về chất lượng, an toàn và thẩm mỹ. Vậy Công tắc điện là gì? Có những loại nào? Hãy cùng Cơ Điện Đông Á tìm hiểu qua bài viết sau đây!

1. Công tắc điện là gì?

Công tắc điện là một bộ phận điện có thể tạo hoặc ngắt mạch điện tự động hoặc thủ công. Công tắc chủ yếu hoạt động với cơ chế ON (mở) và OFF (đóng).

Việc phân loại các công tắc phụ thuộc vào kết nối của chúng. Hai thành phần quan trọng xác nhận loại kết nối mà một công tắc tạo ra là cực tĩnh và cực động (hay cánh tay đòn).

Các thuật ngữ tiếp điểm cũng được sử dụng để mô tả các biến thể tiếp xúc chuyển đổi. Số lượng cực của cực tĩnh là số lượng các mạch riêng biệt được điều khiển bởi một công tắc. Số lượng các ngả là số lượng vị trí riêng biệt mà công tắc có thể áp dụng. Công tắc một ngả có một cặp tiếp điểm có thể đóng hoặc mở. Công tắc ngả đôi có một tiếp điểm có thể được kết nối với một trong hai ngả khác; công tắc điện ba ngã có một tiếp điểm có thể được kết nối với một trong ba ngả khác,…

2. Phân loại công tắc điện dân dụng

2.1. Công tắc 1 chiều:

Công tắc điện 1 chiều hay còn gọi là công tắc 2 cực có 1 tiếp điểm bao gồm 2 cực : 1 cực động và 1 cực tĩnh. Đặc điểm của loại công tắc này là thường dùng trong mạch điện có tải công suất không quá lớn, chỉ đóng cắt tại vị trí của dây pha và người dùng bật tắt thiết bị điện tại vị trí đang đứng.

Ứng dụng: công tắc 1 chiều là loại công tắc được lắp đặt nhiều nhất trong mỗi gia đình, thường được sử dụng để bật tắt đèn, quạt, tivi…

2.2. Công tắc 2 chiều:

Công tắc 2 chiều hay còn gọi là công tắc 3 cực là loại công tắc có 3 tiếp điểm, mỗi một công tắc có 1 cực đầu vào và 2 cực đầu ra. Người ta hay sử dụng loại công tắc trên khi muốn dùng 2 công tắc ở hai vị trí để cùng điều khiển 1 thiết bị điện khi đó bạn có thể bật tắt một thiết bị điện ở hai vị trí khác nhau.

Ứng dụng: công tắc 3 cực thường được sử dụng trong mạch điện cầu thang tại các công trình cao tầng hoặc điều khiển bóng đèn trong các kho tối đem lại cảm giác linh động khi sử dung.

2.3. Công tắc 1 chiều hai tiếp điểm:

Công tắc 1 chiều hai tiếp điểm là loại công tắc chuyên dùng để bật tắc các thiết bị điện có công suất lớn như bình nóng lạnh, điều hòa, các loại bếp từ, bếp điện có công suất vừa phải. Đặc điểm của loại công tắc này là thực hiện việc đóng cắt ở cả dây pha và dây nguội của nguồn điện, cách ly hoàn toàn thiết bị với nguồn điện.

Xêm thêm: Rơ le trung gian là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động, các hãng Rơ le trung gian thông dụng hiện nay

3. Phân loại công tắc

3.1. Công tắc đơn cực SSST:

Single Pole Single Throw Switch (SPST) là một công tắc bật/tắt cơ bản chỉ kết nối hoặc ngắt kết nối giữa hai đầu dây điện. Nguồn điện cung cấp cho mạch được chuyển đổi bằng công tắc SPST.

Nó chuyển đổi một mạch đơn và nó có thể tạo (BẬT) hoặc ngắt (TẮT) tải. Các tiếp điểm của SPST có thể là cấu hình thường mở hoặc thường đóng.

3.2. Công tắc đôi SPDT

Công tắc điện đôi cực (SPDT) là một công tắc ba đầu nối, một cho đầu vào và hai cho đầu ra. Nó kết nối một nguồn chung với một hoặc hai thiết bị tải.

Để sử dụng công tắc SPDT làm SPST, chúng ta có thể sử dụng 1 cặp tiếp điểm đầu vào đầu ra thay vì cả 2 đầu ra.

Các công tắc này được sử dụng trong mạch ba chiều để bật / tắt đèn từ hai vị trí, chẳng hạn như từ trên cùng và dưới cùng của cầu thang.

3.3. Công tắc DPST

DPST là viết tắt của cực đôi, ngả đơn. Cực đôi có nghĩa là thiết bị chứa hai công tắc giống hệt nhau, cạnh nhau và được vận hành bằng một lần chuyển hoặc đòn bẩy duy nhất. Điều này có nghĩa là hai mạch riêng biệt tại một thời điểm được điều khiển thông qua một lần đẩy.

Một công tắc DPST bật hoặc tắt hai mạch. Một công tắc DPST bao gồm: hai đầu vào và hai đầu ra. Ứng dụng phổ biến nhất cho công tắc DPST là điều khiển thiết bị 220v, trong đó cả hai đường mạch phải được chuyển đổi, trong khi dây trung tính có thể được đấu vĩnh viễn. Khi công tắc này được bật, dòng điện bắt đầu chảy qua hai mạch và bị gián đoạn khi nó được TẮT.

3.4. Công tắc DPDT

Công tắc này bao gồm: hai cực đầu vào và hai cặp cực đầu ra cho mỗi cực vào. Hoạt động của công tắc này tương tự như hai công tắc SPDT riêng biệt hoạt động cùng một lúc. Trong công tắc này, hai cực của đầu vào được kết nối với một bộ đầu ra ở vị trí-1 của công tắc. Nếu chúng ta thay đổi vị trí của công tắc, nó sẽ kết nối đầu vào này với bộ đầu ra thứ hai.

3.5. Công tắc từ

Công tắc từ, còn được gọi là công tắc sậy (reed switch), là một loại công tắc điện trong đó cơ chế đóng công tắc được vận hành bởi sự hiện diện hoặc không có từ trường. Các tiếp điểm công tắc thường mở khi từ trường không ở gần công tắc, nhưng sau đó các tiếp điểm đóng mạch khi từ trường được áp dụng hoặc khi công tắc ở gần với từ trường từ một nam châm vĩnh cửu hoặc cuộn dây của rơle điện. Một ứng dụng cho công tắc từ là phát hiện việc mở và đóng cửa ra vào và cửa sổ như là một phần của hệ thống an ninh.

3.6. Công tắc hành trình

Công tắc hành trình là các thiết bị cơ điện được thiết kế để cảm nhận chuyển động và định vị cơ học và cung cấp tín hiệu đầu ra cho bộ điều khiển. Chúng có sẵn dưới dạng công tắc trần, hoặc trong vỏ bọc chắc chắn dành cho môi trường khắc nghiệt như sàn nhà máy. Thông số kỹ thuật chính bao gồm thiết bị truyền động, điện áp và dòng. Công tắc hành trình được sử dụng trong nhiều máy móc tiêu dùng phổ biến như máy giặt. Được sử dụng trong sản xuất như nhà máy thép và nhà máy giấy.

3.7. Công tắc mức giới hạn

Công tắc mức giới hạn là thiết bị cơ điện được sử dụng để phát hiện mức chất lỏng, bột hoặc chất rắn. Chúng được gắn trong bồn, phễu hoặc thùng và có thể cung cấp đầu ra cho hệ thống điều khiển. Trong một số trường hợp, chúng có thể được sử dụng để điều khiển thiết bị trực tiếp, chẳng hạn như công tắc mức giới hạn được sử dụng trong máy bơm bể phốt.

3.8. Công tắc áp suất

Loại công tắc này có màng chắn hình chữ C. Những công tắc áp suất này được sử dụng để cảm nhận áp suất của không khí, nước hoặc dầu, trong ứng dụng công nghiệp. Công tắc này hoạt động, khi áp suất của hệ thống tăng hoặc giảm từ điểm đặt.